داکتر نوراحمد خالدی
روسیه ، جنگ در اوکراین
و زمینه های سیاسی گستردهتر جهانی
۲۹ اپریل ۲۲۲۵
در اینجا، ما به وضعیت چندوجهی و در حال تحول پیرامون روسیه، جنگ آن در اوکراین و زمینه سیاسی گستردهتر جهانی نگاه میکنیم. یک نکته کلیدی، ارتباط متقابل درگیری روسیه و اوکراین با وضعیت ژئوپلیتیک جهانی است که نشان دهنده تغییر جهت از دنیای یک قطبی تحت سلطه ایالات متحده به سوی دنیای چندقطبی با قدرت های در حال رشد مانند چین و روسیه میباشد.
درگیری روسیه و اوکراین
- جنگ روسیه و اوکراین که با تهاجم روسیه درفبروری 2022ی آغاز شد، پیامدهای عمیقی برای ملت ها و امنیت جهانی داشته است.
- ریشههای این درگیری در تنشهای تاریخی و تمایل اوکراین برای روابط نزدیکتر با غرب، از جمله عضویت بالقوه ناتو، نهفته است.
- این جنگ باعث شد روسیه استراتژی خود را با تمرکز بر شرق اوکراین تغییر دهد، در حالی که اوکراین با حمایت غرب فرصت شکست دادن استراتژیک روسیه را بدست آوردند که نقش بر آب گردید.
- اتحاد غرب در حمایت از اوکراین با نگرانی در مورد وابستگی اروپا به ناتو و تأثیر معکوساقتصادی تحریم ها بر کشورهای اروپایی در حال آزمایش است.
- بحثهایی درباره مذاکرات صلح بالقوه وجود دارد که روسیه نشان میدهد که برای گفتوگوها آماده است و در عین حال تأکید میکند که از تحریمهای آمریکا هراسی ندارد و به دنبال لغو آن نیست.
- روسیه پیشنهاد آتش بس بدون قید و شرط را که برای اوکرایین فرصت تجهیز و بهبود وضع جبهات جنگ را بدهد رد میکند.
- روسیه با هرگونه نقش نظامی کشورهای اروپایی در نظم بعد از صلح در اوکرایین مخالف است.
- روسیه خواهان صلح دایمی در اوکرایین است که عوامل اصلی درگیریها و مخالفتها با اوکرایین و اروپا را در نظر بگیرند؛
- با این حال، نگرانی هایی در مورد شرایطی که تحت آن ممکن است به صلح دست یابد و احتمال درگیری بیشتر وجود دارد..
نقش روسیه در تغییر نظم جهانی:
- روسیه به عنوان یک بازیگر کلیدی در گذار به سوی دنیای چندقطبی عرض وجود کرده است می شود که سیستم یک قطبی قبلی به رهبری ایالات متحده را چلنج داده است.
- روابط روسیه با چین در حال تقویت است و چین، به خصوص با توجه به تحریمهای غرب، از روسیه حمایت اقتصادی میکند. این امر منجر به نگرانیهایی در ایالات متحده در مورد روابط اقتصادی بین روسیه و چین شده است.
- بر رسیهای متعدد نشان میدهد که تلاشهای غرب برای منزوی کردن روسیه از طریق تحریمها نتیجهی معکوس داده و به مشکلات اقتصادی در غرب دامن زده و موقعیت روسیه را تقویت کرده است.
- روسیه به طور فعال در حال ایجاد روابط با کشورهای آفریقا و آسیا است و نقش خود را در نظم چندقطبی نوظهور بیش از پیش تثبیت میکند..
دیدگاهها و مشکلات غرب
- دیدگاههای انتقادی نسبت به سیاستهای غرب بخصوص گسترش ناتو و اعمال تحریمها، نشان میدهند و استدلال میکنند که این اقدامات به بیثباتی جهانی دامن زدهاند.
- انتقاد شدیدی از رویکرد غرب به درگیری روسیه و اوکراین وجود دارد، با نگرانیهایی که در مورد مصارف انسانی جنگ و پتانسیل این که رهبران غربی در مدیریت این وضعیت غیراخلاقی تلقی شوند، مطرح شده است.
- این بر رسیها همچنین پیچیدگیهای روابط درونغربی، به خصوص بین ایالات متحده و اروپا را نشان میدهد و برخی منابع نشان میدهند که درگیری و رویدادهای مرتبط، این روابط را تیره کرده است.
- با بحث در مورد عوامل تاریخی و سیاسی موثر در این تضاد، موضع شدید بریتانیا در برابر روسیه مورد تأمل است.
ظهور نظام چند قطبی:
- موضوع اصلی کاهش هژمونی ایالات متحده و ظهور یک جهان چند قطبی است که با نفوذ فزاینده قدرت هایی مانند روسیه و چین مشخص می شود.
- این تغییر به عنوان چلنجی برای نظام بینالمللی به رهبری غرب تلقی میشود، و کشورهای عضو بریکس به عنوان وزنه تعادل در برابر گروه هفت معرفی شدهاند .
- بر رسیهای متعددی اهمیت درک نظامهای تمدنی متنوع و نیاز به یک زبان سیاسی جدید در روابط بینالملل که چندقطبی بودن را به رسمیت بشناسد، مورد بحث قرار میدهند.
نتیجهگیری
بر رسیها در مجموع تصویری از جهانی در حال تغییر را ترسیم میکنند که در آن درگیری روسیه و اوکراین به عنوان کاتالیزوری برای تغییرات ژئوپلیتیکی قابل توجه عمل میکند. افول نظم جهانی یکقطبی و ظهور چند قطبی، موانع و فرصتهایی را برای جامعه بینالمللی به همراه دارد. نتیجهگیریهای کلیدی عبارتند از:
- مناقشه روسیه و اوکراین صرفاً یک مسئله منطقهای نیست، بلکه پیامدهای جهانی گستردهای دارد و تغییر به سمت یک جهان چندقطبی را تسریع میکند.
- روسیه یک بازیگر اصلی در این انتقال است و از نظر استراتژیک خود را با قدرتهای دیگر مانند چین برای مقابله با سلطه غرب همسو میکند.
- غرب، بخصوص ایالات متحده، با موانعی در سازگاری با این واقعیت جدید، با سیاستها و روابط تحت فشار مواجه است.
- نیاز به رویکردی جدید در روابط بینالملل وجود دارد که تنوع قدرتها و تمدنهای جهانی را تایید کند و همکاری در جهان چندقطبی را ارتقا دهد.
- این بر رسیها نگرانیهایی را در مورد مصارف انسانی درگیری و احتمال بیثباتی بیشتر در صورت عدم مدیریت مؤثر تغییر به سمت چندقطبی ایجاد میکند.