محترم محمد ولی
گرایشات محلی و قومی باتبلیغات منفی علیه
اقوام دیگر وارداتی است نه افغانستانی
اشاعه و تبلیغ نفاق ملی و قومی میان افغانها یکی از بدترین وسائل علیه حفظ سلامتی این کشور است ، سوگمندانه باید گفت که عده ای از صاحبان فهم و دانش در راس این شایعه پراگنی قرار دارند و چنین می نماید که آنها بر بنیاد منافع شخصی و ناتوانی در شخصیت سراسری شدن عقب پرده قومی و محلی و ترغیب دیگران درین راه غیر ملی و خلاف مصالح و منافع همگانی با حمایت و تشویق بیرونی ها قرار گرفته اند یا با از دست رفتن تفکر گذشته به این شیوه سیاسی پناه برده اند .
حفظ وحدت ملی افغانها نه با بلند پروازی قومی ممکن است و نه با گرایشات سمتی و محلی .
با حفظ گدشت حوادث خونین و جنگهای ویرانگر که روی این دو گرایش منفی رخ داد ، هنوز نشرات برخی شبکه های رسانه ای و حواس عده ای از سیاسیون که از لحاظ فکری و عملی عدد کوچک اند از صفحه برگردانی آن حوادث فارغ نشده و عبرت نگرفته اند . برای انانی که با تحولات و تغیرات سیاسی در کشور مبانی فکری گذشته شان از کار افتاده است این شیوه سیاستگری مطلوب بوده با اکت های نمایشی قومی و محلی برای منافع شخصی وگروهی می‌خواهند این طرز کار را گرمی بازار سیاست سازند و وخود با آن سودا کری کنند .
گرایش چند سیاستگر یا چند جنگنده جهادگر به این روند تازه نیست کم از کم سابقه ای بیک قرن می‌رساند .
وقتی خان نشین های سمرقند و خوقند و پادشاهی بخارا جزء اتحاد شوروی شد امیر بخارا سید عالم خان با تعدادی از شورشیان آن مناطق به افغانستان پناه آوردند و هزاران وابستگان اقوام ازبیک و تاجیک از انطرف امو دریا در قطغن و ترکستان جا به جا شده به مرور زمان با هم تباران افغانی شان در آمیختند و صاحب ملکیت ها گردیدند .
ابراهیم بیگ قوماندان با قدرت باسمچی ها با امیر بخارا در قلعه فتوی کابل می زیست و با صفحات شمال در رفت و آمد بود . گفته می‌شود که دوهزار سوار کار مسلح در آن صفحات داشت .
امیر عالم خان و ابراهیم بیگ طرحی داشتند تا ناقلین آن طرف دریای امو با هم تباران این طرف دولتی برای تاجیک‌ها و ازبیک ها تشکیل دهند و تاج و تخت از دست رفته بخارا را در سرزمین های میان شمال هندو کش،و جنوب دریای امو احیا کرده بر جمهوری های نو بنیاد شوروی در آسیای میانه فشار آورند. ابراهیم بیگ این فراخوان را به ازبیکها و تاجیک‌ها و سائر مهاجرین امد ه از آسیای میانه و باشندگان شمال افغانستان داشت که " پشتون ها را رانده و کشور را آزاد سازید " ( راز های سر به مهر دپلماسی افغانستان در نیمه نخست سده بیستم ص ۲۳ )
سرشت پشتون ستیزی گروهک‌های سیاسی این مناطق به همین فراخوان ابراهیم بیگ پیوند می‌خورد، زاده تفکر یا منافع اقوام مقیم آن مناطق نیست.از آغاز سال ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ ملیونها ازبیک ، تاجیک ، قرغز و قزاق در کنار دریای امو در صدد عبور به افغانستان بودند .
امان الله خان درین مو د روی دو کشتی پا گذاشته بود از یکطرف مناسبات رسمی نیک با ماسکو داشت و از کمک های آن برخوردار بود و از جانب دیگر به تصور انتقال مرکز خلافت اسلامی پس از سقوط امپراطوری ترکیه عثمانی به افغانستان این گروه آمده از آسیای میانه را حمایت می‌کرد و بر آنها سرمایه گذاری می نمود .
با بقدرت رسیدن نادر خان و اتخاذ سیاست عدم مداخله به انطرف امو بر معاهده مودت سال ۱۹۲۱ امان الله خان با شوروی پابند ماند و به سرکوبی اغتشاسیون ابراهیم بیگ آغاز کرد . امیر بخارا هم در کابل از نطر افتید .شاه محمود خان با لشکر بزرگ‌بسر کوبی باسمچی ها به قطغن رفت و ابراهیم بیگ مجبور به بازگشت به تاجکستان شد ، شورش خاموش گردید که به نفع افغانستان و نفع جمهوری های تازه تشکیل آسیای میانه بود .
سیاست‌های بعدی چنین پیش گرفته شد تا از ترسبات ذهنیت مهاجرین اسیای میانه میام اقوام تاجیک و ازبیک افغانستان از طریق آمیزش های خانوادگی ، پلوان شریکی ، اشتراک منافع اقتصادی وغیره غلبه گردد . همین حالا یکی از نواده های امیر بخارا خانم یک پشتون قوم صافی از ولایت لغمان است . و شکریه رعد نمی‌دانم که دختر یا نواسه امیر بخارا بود چهره موفق در مطبوعات افغانستان بخصوص در رادیو افغانستان بود به هرکس برابر استعداد و توانایی کار میسر مشد و امرار زندگی می‌کرد .
فابریکه سپین زر کندز ، فابریکه های قند و سمنت و نساجی بغلاان، کود و برق مزار و تفحصات نفت و گاز شبرغان محل کار مشترک پشتون و تاجیک و ازبیک و دیگر اقوام‌گردید که همه عقب یک ماشین و در یک دستگاه کار می‌کردند، معاش یک گارگر پشتون از معاش دیگران و یا عکس آن بلندتر نبود ، دور یک سفره نان می‌خوردند، پیوندهای فامیلی میان شان ایجاد شد و یک نوع اختلاط خونی به میان آمد .
سیاستگران تبار گرا با الهام از همان شعار ابراهیم بیگی نوعی اندیشه قومی و غیر افغانستان شمول را مبداء مبارزه سیاسی،و بعدآ به اصطلاح خود شان جایگزین داعیه جهاد ساختند و حالا در بیرون از کشور بجای کار در جهت وحدت ملی به سم پاشی ضد وحدت افعانها مصروف اند .